در این کتابک، رویکردهای مختلف صاحبنظران مسلمان را در مواجهه با علم و فنّاوریهای مدرن تبیین شده و اختلاف و اشتراک آنها را بازگو میشود. سپس به تعریف عام علم و سطوح مختلف فنّاوری، و بررسی ابعاد و لایههای هستی شناسانه، تاریخ شناسانه، جامعه شناسانه و معرفت شناسانه از منظر رویکرد تمدن اسلامی میپردازد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، کتاب «نسبت دین با علم و فناوری» اولین مجموعه از سری کتابکهای نشر «تمدن نوین اسلامی» شامل گفتاری از «حجتالاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری» منتشر شد.
حجت الاسلام و المسلمین میرباقری در این گفتار، نخست رویکردهای مختلف صاحبنظران مسلمان (رویکرد مسلمانان سکولار، رویکرد مسلمانان تجدد مأب و رویکرد طرفداران تمدن اسلامی) را در مواجهه با علم و فنّاوریهای مدرن تبیین کرده و اختلاف و اشتراک آنها را بازگو میکنند.
سپس به تعریف عام علم و سطوح مختلف فنّاوری، و بررسی ابعاد و لایههای هستی شناسانه، تاریخ شناسانه، جامعه شناسانه و معرفت شناسانه این موضوعات از منظر رویکرد طرفداران تمدن اسلامی میپردازد. این گفتار در تاریخ ۱۳/۳/۱۳۸۹ در دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام ارائه شده است.
در بخشی از این کتاب میخوانیم:
مطالعۀ نسبت «دین» با «تکنولوژی وعلم مدرن» یکی ازضروریات عینی دنیای اسلام، به ویژه برای کشورماست. ما درحال حاضر در یک رقابت تمدنی با دنیای مدرن قرار گرفتهایم و باید موقف و تکلیف مان را با عقلانیت غرب، اعم از عقلانیت «بنیادی» و «راهبردی» و «کاربردی»، یا به عبارت دیگر عقلانیت «نظری» و «تجربی» غرب روشن کنیم و ببینیم آیا میتوان از فنّاوریهای سخت ونرم این تمدن بیمحابا استفاده کرد. ما در این رقابت تمدنی نیازمند عملگراییِ هوشمند هستیم؛ لازمه عملگرایی هوشمندانه نیز این است که نباید از بحثهای اساسی و بنیادین غفلت کنیم؛ زیرا نوع مواجهۀ ما با عقلانیت و فنّاوریهای غرب از مباحث مهم و بنیادینی نشأت میگیرد که یکی ازاین مباحث، رابطۀ دین باعلم وفنآوری است. وجود نگرشهای سطحی، یکجانبه وتوأم با گرایشهای سیاسی به این مباحث آفت زاست و ضرورت دارد که این مسالهها در یک فضای نظری و علمی و به دور از سیاستزدگی دنبال شوند. سوال اصلی ما این است که «علم و فنّاوری» چیست؟ و بین «دین و علم وفنّاوری» چه نسبتی وجود دارد؟