فرهنگستان علوم اسلامی قم - آخرين عناوين :: نسخه کامل https://www.foeq.ir/ Sat, 24 May 2025 03:21:44 GMT استوديو خبر (سيستم جامع انتشار خبر و اتوماسيون هيئت تحريريه) نسخه 3.0 https://www.foeq.ir/skins/default/fa/normal/ch01_newsfeed_logo.gif تهيه شده توسط فرهنگستان علوم اسلامی قم https://www.foeq.ir/ 100 70 fa نقل و نشر مطالب با ذکر نام فرهنگستان علوم اسلامی قم آزاد است. Sat, 24 May 2025 03:21:44 GMT 60 فقه حکومتی در اندیشه متفکر فرزانه استاد حسینی (ره) https://www.foeq.ir/vdcc.eqsa2bqiila82.html چکیده مقالهمرحوم استاد حسینی به دلیل شخصیت و دغدغه های عمیق اجتماعی خویش و جایگاهی که برای دین در مدیریت روند تحولات اجتماعی و تاریخی قائل بودند از آسیب شناسی ویژه ای نسبت به کاستی های تفقه در عرصه حکومت و مدیریت جامعه برخوردارند. در نگاه ایشان مهمترین کاستی فقاهت موجود، عدم درک ضرورت پرداختن به صورت مسئله ای مهم با عنوان «چگونگی استناد تصمیمات حکومت درباره تنظیم نسبتهای میان متغیرهای موضوعات کلان اجتماعی به اسلام» است. ایشان ضمن تبیین دقیق مختصات احکام حکومتی به معنای احکام مربوط به چنین تصمیماتی دستیابی به آن را نیازمند تکامل تفقه در جهت استنباط نظام احکام کلی، توصیفی ارزشی و تکلیفی در سطوح توسعه و کلان و خرد و در نهایت چگونگی استناد احکام تناسبات کیفی و کمی میان متغیرهای موضوعات کلان اجتماعی به اسلام می دانند. رویکرد ایشان نیز برای دستیابی به چنین احکامی عبارتست از: تکامل منطق و روش تفقه با تأکید بـه توسعه استلزامات عقلی از خطابات وحیانی؛ در واقع ایشان در مقابل رویکردهایی که سعی در توسعه جایگاه منبعی عقل برای توسعه اجتهاد دارند بر توسعه فهم دلالتهای زبانی خطابات شرعی از طریق توسعه روش فهم استلزامات عقلى خطابات تأکید دارند، لذا با طرح مبانی زبان شناختی و معرفت شناختی مورد نیاز و همچنین مباحث مربوط به ماهیت معیارها و شاخصه های حجیت تلاش می نمایند تا زیرساخت و چارچوب اولیه ای را برای توسعه قواعد سه گانه ،عرفی، عقلی و عقلایی در فهم از خطابات شارع ایجاد نمایند.به تعبیر دیگر ایشان به دنبال توسعه معانی خطابات وحیانی در سه لایه ارتکازات عرفی اعتبارات عقلایی و الزامات عقلی با تکیه بر قواعد جدیدی هستند که حجیت آنها نیز اثبات شده باشد و در عین حال بتواند مبنای استنباط نظام نسبت های کیفی و اولویت های حاکم میان احکام کلی التزامی و در نهایت استناد احکام حکومتی مورد نظر ایشان قرار گیرد.محورهای مطرح شده در این مقاله:خاستگاه اندیشه و سیر تطورویژگی‌های شخصیتیدغدغه‌های اجتماعی و تطور اندیشهضرورت‌های تکامل تفقه و ویژگی‌های فقه متکاملرویکرد بایسته در تکامل تفقه تا مقیاس حکومتیمبانی بایسته و چارچوب قواعد در اصول فقه حکومتیمبانی بایسته در تفسیر حجیت و یقین در فهم خطابات وحیانیچارچوب قواعد در تکامل حجیت و توسعه دلالت‌های زبانیمشاهده مقاله ]]> مقاله ، يادداشت Tue, 01 Oct 2024 08:28:01 GMT https://www.foeq.ir/vdcc.eqsa2bqiila82.html یادداشت حجت الاسلام سید پیمان غنایی با عنوان شرح صدر فعال، ضرورتی فراتر از فضیلت اخلاقی در مدیریت تحول گرای ایران امروز https://www.foeq.ir/vdci.wazct1ar3bc2t.html ۱) معمولا وقتی از واژه شرح صدر به عنوان یکی از ویِژگی های مورد نیاز در مدیریت، سخن به میان می آید، معنا و مفهومی که به اذهان عمومی ما متبادر می شود، نوعی ارزش و فضیلت اخلاقی است؛ فضیلتی که به معنای بزرگی روح انسان در مواجهه با انواع مخالفت ها و دیدگاه های معارض بوده و مساوق با رفتارهای حلیمانه و صبر و تحمل دیدگاه های مختلف و احیانا سختی های مسیر حرکت مدیریتی در تعامل با دیگران است. در واقع اثر مهم شرح صدر به معنای فوق در فضای مدیریتی، زدودن موانع روحی و عاطفی افراد برای ارتباط بهتر و توسعه تعامل در محیط و فضای مدیریتی، اعم از محیط یک سازمان و یا فضای عمومی جامعه است. به نظر می رسد چنین معنایی از شرح صدر بیشتر معنایی انفعالی و در حد مانع زدایی و تحمل سختی های ارتباط با نظرات مخالف برای نرنجاندن افراد و حفظ روابط عاطفی است که حتما فضیلتی اخلاقی و البته بسیار برجسته است. ۲) اما به نظر می رسد برای شرح صدر به عنوان خصوصیتی که در روایات اهل بیت علیهم السلام، ابزار و وسیله ریاست و مدیریت شمرده شده است، تبیینی فراتر از یک فضیلت اخلاقی که مساوق با صبر و تحمل و شنیدن حرفهای مخالف و متنوع از سوی مدیر و حاکم و بزرگتر در یک جمع یا سازمان و محیط اجتماعی است، می توان ارائه داد. در این تبیین، شرح صدر به معنای نوعی گشودگی، استقبال و مواجهه فرصت انگارانه با موضع گیری ها و افکار و رفتارهای متفاوت و مخالف، با هدف یافتن بهینه ترین مواضع، تدابیر و اقدامات و نیز بهترین عناصر انسانی در مسیر تحقق اهداف و جهت گیری های یک جمع یا سازمان و یا محیط اجتماعی است. ۳) شرح صدر به معنای فوق سبب می شود تا مدیر در حصار تنگ روابط با اطرافیان و افکار و تدابیر متداول علمی یا غیر علمی آنها محدود و محصور نماند و مستمرا در معرض شناسایی و استفاده بهینه از ظرفیت های جدیدی که در فضای درونی و بیرونی تحت مدیریت او، برای پیشبرد اهداف سازمان یا جامعه¬ی تحت مدیریت او پدید آمده، قرار گیرد. در این نگاه بزرگی و گشودگی روح مانع از نشنیدن ها و ندیدن های انواع موضع گیریها، اندیشه ها و تدابیر و ظرفیت های متنوع انسانی پیرامونی برای مدیری خواهد بود که همواره خود را نیازمند شناسایی و استفاده از همه فرصت ها و ظرفیت های بهتر و برتر انسانی و فکری در افزایش کارآیی و بهره وری مجموعه تحت مدیریت خود می داند. بنابراین شرح صدر به این معنا ضرورتی راهبردی برای هر جامعه یا سازمان تحول گرا محسوب می شود؛ چرا که زمینه تحول مستمر در نیروها و طرح ها و روش ها را برای بهینه حرکت در جهت مورد نظر فراهم خواهد کرد. ۴) مروری بر شرایط امروز ایران در مراحل حرکت تکاملی انقلاب اسلامی در مسیر دولت سازی، جامعه پردازی و تمدن سازی، اهمیت و ضرورت مضاعف ویژگی فوق را در فضای مدیریتی کلان نظام جمهوری اسلامی بیش از پیش روشن می کند. چرا که حرکت تکاملی انقلاب اسلامی در برابر دو اردوگاه بزرگ سوسیالیستی و لیبرالیستی در جهان معاصر و داعیه داری نظمی دیگرگون در مقیاس جهانی، مستلزم تحول گرایی برای شکل دهی به الگویی دیگر از ساخت جامعه و به تعبیر دیگر رسیدن به الگویی متفاوت از دولت و جامعه اسلامی است؛ این امر هم بیش از هرچیز نیازمند خلاقیت و ابتکار و نوآوری و تجربه ورزی در رفت و آمد میان نظر و عمل است که البته باید متکی بر جهت گیری ها و ارزشها و آموزه های دینی باشد. جامعه و به ویژه جوانان نیازمند حرکت عمومی اسلامی، به شدت رهبری حکیم انقلاب همچنین به تعبیر رهبری حکیم انقلاب اسلامی، به شدت نیازمند حرکت عمومی جامعه و بویژه جوانان است. بنابراین مدیریت کلان نظام باید بیش و پیش از هر فرد یا مجموعه ای نگاه فرصت انگارانه به همه ظرفیت های انسانی و فکری خلاق و مبتکری داشته باشد که معمولاً در جوانان بیشتر بروز داشته و امروز جامعه ایران مملو از آن است. با این نگاه شرح صدر به معنای گشودگی و نگاه فرصت انگارانه به حرفها و فکرهای متفاوت و مخالف، یک ضرورت راهبردی و قطعی برای حرکت تحول گرایانه¬ی انقلاب اسلامی به سوی آرمان های تمدنی خویش خواهد بود.۵) مهمترین موانع این خصوصیت و ویژگی راهبردی، اولاً احساس خودبسندگی و ثانیاً مرزبندی های تنگ نظرانه و متوهمانه با بسیاری از ظرفیت های انسانی و ایده ها و تجربه های جدید با برچسب های مختلف است؛ چه ظرفیت های مختلفی که درون سیستم مدیریتی و ساختارهای رسمی کشور وجود دارد و چه ظرفیت هایی که در میان عموم نخبگان و مردم و بیرون از نهادهای رسمی حاکمیتی است. چنانکه آفات این شرح صدر نیز گرفتار شدن در فضای تکثرها و تنوع ها و در نتیجه عدم انسجام در مدیریت نیروها و فعالیت ها از یک سو و کاهش قدرت تصمیم گیری و قاطعیت در پیگیری و تحقق بخشی به تصمیمات اخذ شده در نظام مدیریت، از سوی دیگر است. لذا وجه فعال بودن شرح صدر در معنای مورد نظر هم، توجه ویژه به این آفات و پرهیز از گرفتار شدن در آنها به اسم شرح صدر است. ۶) اکنون با دقت در شیوه و عملکرد مدیریتی شهید آیت الله رئیسی چه در مسیر انتصابات و به کارگیری همکاران اصلی در لایه های مختلف مدیریتی کشور و چه در مسیر اندیشه ورزی و تصمیم سازی و تصمیم گیری های خرد و کلان اجرایی کشور، می توان نشانه های زیادی از وجود چنین شرح صدری را مشاهده کرد و در مطالعات تفصیلی آن را دقیقاً نشان داد؛ شرح صدری که زمینه حرکتی تحولی والبته غیر شتاب زده و در عین حال سریع و رو به رشد را در تحقق و بهینۀ مستمر سیاست های راهبردی و طرح های عملیاتی کشور در عرصه های مختلف فراهم کرد؛ تحولی که آثار آن در توسعه فعال روابط خارجی و پیشبرد مسائل منطقه ای تا توسعه تجارت و مسیرهای ترانزیتی بین المللی و مدیریت بحران های در آستانه انفجار انرژی، بویژه آب و برق کشور و کنترل تورم در کنار تحقق رشد چشمگیر اقتصادی و کاهش جدی نرخ بیکاری و عبور با کمترین هزینه از شرایط خطیر فتنه سال ۹۱ و مدیریت نسبی فضای فرهنگی و اجتماعی و حرکت به سمت بهبود سرمایه اجتماعی کشور و تلاش در جهت ارتقاء سطح مدیریت فضای مجازی با توسعه کارآیی سکوهای داخلی و ده ها مسأله ریز و درشت دیگر فرهنگی و اجتماعی به وضوح قابل مشاهده و بیان است. امید که برکات این سیره و روش و منش مدیریتی در دولت و تاریخ آینده مدیریتی ایران با قدرت و کیفیت بیشتر تداوم یابد. والسلام علی عبادالله الصالحینسیدپیمان غنایی۲۵/۳/۱۴۰۳ ]]> سیدپیمان غنایی رویداد Tue, 02 Jul 2024 11:13:54 GMT https://www.foeq.ir/vdci.wazct1ar3bc2t.html یادداشت حجت الاسلام محمدرضا کتابی با عنوان ئیس جمهور شهید در قامت دولتمرد تراز اسلامی https://www.foeq.ir/vdch.mnzt23ni6ftd2.html باسمه تعالیمِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيهِ فَمِنهُم مَن قَضى نَحبَهُ وَمِنهُم مَن يَنتَظِرُ وَما بَدَّلوا تَبديلًا(سوره مبارکه الأحزاب آیه ۲۳)در کلمه‌ی «شهید»، مجموعه‌ای از ارزشهای دینی و ملّی و انسانی نهفته است... اوّلین چیزی که شهید به یاد انسان می‌آورد، جهاد فی‌سبیل‌الله است؛ شهید در راه خدا حرکت کرده، مجاهدت کرده، به شهادت رسیده. شهید مظهر ایمان صادق است؛ مظهر صداقت است، مظهر عمل صالح است. چه عملی اصلح از رفتن در راه خدا و تقدیم کردن همه‌ی وجود خود، همه‌ی هستی خود به این راه؟ ... معارف ملّی؛ شهید و شهادت از جمله‌ی چیزهایی است که هویّت ملّی را برجسته میکند و رتبه‌ی هویّت ملّی را بالا میبرد. (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دست‌اندرکاران کنگره شهدای استان قم، ۸/۸/۱۴۰۱)شهید آیت‌الله رئیسی و همراهان عزیزش، مصداق بارز این آیه مبارکه بودند که به عهد خود با خدای متعال عمل کردند و برای تحقق آرمان¬های انقلاب اسلامی و خدمت به مردم تا مرز تقدیم جان استقامت و مجاهده نمودند.حقیقت این است که تغيير فرهنگ مادی جهان نياز به فداكاری دارد و نگرش امام راحل اين بود كه استراتژی ما برای غلبه بر كفر، استراتژی غلبه خون بر شمشير است؛ این خون دادن و شهادت¬ها وجدان ها را بیدار و در جامعه جهانی ايجاد بصيرت و بيداری می کند و حق با این شهادت ها آشکار می‌شود و کید دشمن را برملا می¬سازد؛ که به تعبیر حضرت امام راحل شکستن فرهنگ شرق و غرب بی شهادت میسر نیست.شهادت مظلومانه رئیسی، سرمایه ی اجتماعی انقلاب و نظام اسلامی را به شدت افزایش داد و یک موج فزاینده از وحدت قلوب و تجمیع عواطف حول شخصیت ایشان پدید آورد. بعد از شهادت سلیمانی عزیز به عنوان قهرمان ملی و قهرمان امت اسلام و موج بی نظیر اجتماعات و ابراز احساسات و عواطف در تشییع پیکر مطهر او، شاید کمتر کسی تصور می کرد که جامعه ایران باز هم شاهد این پدیده شگفت و در آن مقیاس عظیم، آن هم برای یک مسئول اجرایی باشد، اما شهادت مظلومانه و غریبانه ی رئیس جمهور در متن یک جهاد و تلاش مقدس برای اعتلا و سربلندی ایران و گره¬گشایی از کار مردم، صداقت انقلاب و نظام اسلامی در خدمت گذاری خالصانه و فداکارانه برای ملت و مجاهدت و خطرپذیری تا مرز شهادت را به اثبات رساند و مرزهای مصنوعی میان دولت و ملت را از میان برداشت و دلبستگی عاطفی ملت به مسئولان خدمتگزار و شعارهای انقلاب را آشکار کرد و موجی از بروز عواطف و همدلی را حول شخصیت ایشان پدید آورد؛ امواج انسانی را به خیابان آورد و جهت‌گیری‌ حقیقی و عمومی ملت را نشان داد که در نوع خود یک حماسه بزرگ ملی بود و ثابت کرد ملت بزرگ ایران با این حوادث زمین گیر نمی شود، بلکه به استقامت و انگیزه او اضافه می گردد. این شهادت با پیوند محکم و وثیقی که میان نظام و ملت پدید آورد، بدون تردید تا سالیان زیاد، آینده ی انقلاب اسلامی را تضمین می کند و تاثیر عمیقی در تحولات آینده انقلاب اسلامی بر جای خواهد گذاشت. در این یادداشت قصد داریم به یکی از ویژگی های مهم و ماندگار رئیسی عزیز و نقش آن در تحقق و تکامل گام دوم انقلاب اسلامی بپردازیم و به این سوال مهم جواب دهیم که مهم ترین خدمت ایشان به انقلاب اسلامی و جایگاه و کارکرد ویژه ایشان در انقلاب اسلامی چه بود؟انقلاب اسلامی دومین تحول بزرگ تاریخی در اعصار و قرون اخیر و نقطه مقابل تمدن مادی و نوید دهنده یک دوران تازه و یک عصر جدید است که عبارت است از تلاش برای دستيابي به تمدن اسلامي و جهاني سازي الهي و دعوت بشريت به رشد و تعالي معنوي و حیات طیبه برای انسان سرگشته در سراب تمدن مادی و بستر سازی برای تحقق انقلاب مهدوی و عصر ظهور امام عصر (ارواحنا فداه)از نگاه رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، خطی که نظام اسلامی ترسیم می‌کند، خط رسیدن به تمدن اسلامی است. در حقیقت، از نقطه‌نظر فلسفه تاریخی، انقلاب اسلامی مأموریت تاریخی خود را تأسیس این تمدن نوین می‌داند و این تمدن نوین اسلامی است که زمینه‌ساز ظهور حضرت حجت‌ابن‌الحسن(عج) خواهد بود. ان شاءاللهرهبر فرزانه انقلاب اسلامی نقشه راه و فرایند تحقق تمدن اسلامی را بارها در قالب یک زنجیره‌ منطقی و مستمر مرتبط به هم توضیح داده¬اندکه شامل پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه‌ اسلامی، امت اسلامی و یا تمدن اسلامی می باشد و هریک از مراحل این زنجیره در حکم مقدمه و زمینه‌ساز برای حلقه‌ بعدی است. از منظر رهبر معظم انقلاب، ما هم‌اکنون در آغاز گام دوم انقلاب و در مرحله‌ دولت اسلامی و در میانه راه آن قرار داریم. بدون شك يكي از لوازم و مقدمات دستيابي به هدف متعالي تمدن اسلامي، در كنار توليد فكر و علم، تربيت انسان متناسب با اين هدف و در تراز تمدن اسلامی، انقلاب اسلامی و عصر ظهور است است، كه بار اين هدف عالي را بر دوش كشيده و سرباز اين مسير نوراني باشد. با این وصف وجود انسان های تربیت شده در تراز انقلاب اسلامی و آرمان های بلند آن و وجود مدیران تراز و دولتمردان تراز انقلاب اسلامی در رأس دولت اسلامی برای تحقق اهداف نظام اسلامی و برداشتن بار سنگین مسئولیت، یکی از ملزومات مهم و اساسی در تحقق آرمان بلند دستیابی به تمدن اسلامی به شمار می¬رود.براساس بیانیه گام دوم انقلاب و در آغاز چلّه دوم انقلاب، اینک در میانه راه دولت اسلامی هستم. در بیانات معظم له دولت اسلامی دارای دو لایه است. لایه اول عبارت است از اسلامی بودن"منش و اخلاق دولتمردان" و تطبیق دادن خود با شرایط یک مسئول دولت اسلامی و حرکت به سمت کمال در آن جهت. (بيانات مقام معظم رهبرى در ديدار مسؤولان و كارگزاران نظام جمهورى اسلامى ايران، ۱۲ آذر ۷۹)بر این اساس برای تحقق دولت اسلامی، باید مسئولان و کارگزاران، "جهت‌گیری و منش الهی و اسلامی" پیدا کنند و علاوه بر آن ساز و کارها و نهادسازی ها و الگوها و نظامات گوناگون باید اسلامی باشند. این مرحله به مثابه نقطه عطف منحنی حرکت نظام اسلامی است که می‌تواند ما را به افق درخشان آینده برساند و زمینه جهش به دو گام بلند بعدی، یعنی شکل‌دهی به جامعه اسلامی و تمدن نوین جهانی اسلامی را به مثابه الگوی عملی فراهم کند. با توجه به منظومه فکری امامین انقلاب، مدیر و رئیس‌جمهورِ در تَرازِ ملّت رشید ایران، کسی است که از یک سو به آرمان¬های بلند انقلاب و ملت اعتقاد دارد و آن را دنبال می¬کند و در برابر دشمنان انقلاب و متولیان نظم ظالمانه جهانی کوتاه نمی آید و از سویی دیگر خود را وقف حل مشکلات زندگی مردم می‌کند و میان این دو دوگانگی ایجاد نمی نماید و به ظرفیت ملّت ایران و جبهۀ مقاومت در ایجاد تحولات بزرگ در جهان ایمان و باور دارد.رهبر معظم انقلاب در پیامها و فرمایشات خود و همچنین در احکام قبل از ریاست جمهوری با اشاره به ابعاد و خصوصیات شخصیتی، رئیس جمهور را با عناوین و صفاتی همچون: شخصیّتی مردمی و عالیقدر از تبار سیادت و علم و مزیّن به پرهیزکاری و خردمندی، عالم فرزانه و مجاهد، انسان بزرگوار و فداکار، برخوردار از صلاح و امانت، کارآزموده در مدیریت‌های کلان و دارای سوابق درخشان مدیریّت، خستگی ناپذیر، دارای تلاش بی‌وقفه و شبانه روزی در خدمت به مردم و به کشور و به اسلام، خدمتگزار صمیمی و مخلص و با ارزش، شخصیتی که صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است برای او بر همه چیز ترجیح داشت یاد کردند.در سالگرد ارتحال حضرت امام نیز به بیان دستاوردهای اقدامات رئیس جمهور و بیان ویژگی¬های اجتماعی و حکمرانی در قامت رئیس دولت اسلامی پرداختند و فرمودند:در باب خود رئیس‌جمهور عزیزمان ــ که رحمت خدا بر او باد ــ همه اعتراف کردند که مرد کار بود، مرد عمل بود، مرد خدمت بود، مرد صفا و صداقت بود؛ این را همه اعتراف کردند. شب و روز نمی‌شناخت. در خدمتگزاری به کشور، یک نصاب تازه‌ای را به وجود آورد. ما قبلاً هم شخصیّت‌های خدمتگزار داشته‌ایم، امّا نه در این حد، نه با این حجم، نه با این کیفیّت، نه با این صداقت، نه با این پُرکاری و شب و روز نشناختن؛ یک نصاب جدیدی را آقای رئیسی (رحمة الله علیه) در باب خدمتگزاری به ملّت ایجاد کرد. در مسائل خارجی، از فرصتها به بهترین وجهی استفاده کرد. این‌همه تحرّک خارجی و سفر خارجی آثار ارزشمند و بابرکتی برای کشور داشت، هم برای امروز کشور، هم برای فردای کشور. ایران را در چشم رجال سیاسی دنیا بزرگ‌تر و برجسته‌تر کرد. انقلاب اسلامی را، ملّت ایران را، در بیانات خود و در اظهارات خارجی خود، درست تعریف کرد و شناساند؛ لذا رجال سیاسی‌ای که امروز درباره‌ی او حرف میزنند، از او به عنوان یک چهره‌ی برجسته حرف میزنند؛ این برای ما که سالهای متمادی با مسائل خارجی سروکار داشتیم، چیز جدید و باارزشی است. سبک مدیریّت او در بین همکاران خودش یک سبک ویژه‌ای بود، با صمیمیّت همراه بود؛ با همکارانش، با وزرا، با مدیران دولتی با صفا و صمیمیّت رفتار میکرد. برای مردم، کرامت قائل بود، عزّت قائل بود؛ به مردم، به جوانها برای اظهار نظر میدان میداد؛ حرمت مردم را نگه میداشت. به جوانها اعتماد میکرد، جوانها را تکریم میکرد. به کسانی که به خود او بدی کرده بودند، با کرامت برخورد میکرد؛ به کسانی که حتّی به او اهانت کرده بودند، پاسخ تند، پاسخ زشت، پاسخ عصبی نمیداد. متقابلاً در مرزبندی با دشمنان انقلاب صراحت داشت؛ در مورد کسانی که با انقلاب بد بودند، مخالف بودند، دشمن بودند، دوپهلو صحبت نمیکرد؛ صریح صحبت میکرد، مرزبندیِ صریح داشت؛ به لبخند دشمن اعتماد نمیکرد. اینها ارزش است، اینها درس است؛ هر کدام از اینها برای سیاستمداران ما، برای رؤسای جمهور آینده‌ی ما، برای کسانی که در یک بخشی مورد اعتماد ملّت قرار میگیرند، یک سرمشق است.(بیانات در سی و پنجمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه ۱۴/۳/۱۴۰۳)علاوه بر اینها در مناسبتهای دیگر رئیس جمهور از سوی رهبر فرزنه انقلاب به عنوان مسئول کارآمد، باکفایت، صمیمی و جدی، متمسّک به ارزشهای اساسی انقلاب، تلاشگری و حرکت جهادی، دولت مردمی، ساده‌زیستی و کاهش تشریفات در سلوک شخصی و حکومتی دولت، زیّ مردمی، اتخاذ مواضع انقلابی، زنده کردن امید و اعتماد در مردم، همدلی صادقانه با مردم و نظارت میدانی در سفرهای استانی، سرعت عمل در قبال حوادث و هم‌دردی با مردم، ایجاد همدلی بین قوا، مسئولیت‌پذیری و دوری از بهانه‌تراشی، تکیه بر ظرفیّتهای داخل کشور، برجسته‌ کردن شعار‌های اسلام و انقلاب، تحرک خوب در سیاست خارجی، حرکت جهادی و احیای امید مردم و مبارزه با فساد یاد کرده اند. (https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۵۶۵۱۶)با این اوصاف انصافا می¬توان ادعا نمود که رئیس جمهور عزیز و ما با مجموعه اوصاف یادشده برای ایشان، مولفه‌های یک "انسان تراز" و "مدیر تراز" و "دولتمرد تراز" انقلاب اسلامی را در نصاب بالایی دارا می¬باشد و می¬توان ادعا نمود که رئیس جمهور پروژه دولت اسلامی را یک گام به پیش برد و با ارائه یک اخلاق و منش اسلامی و انقلابی و مجاهده و تلاش تا سرحد شهادت، برای همیشه به عنوان یک الگوی برجسته و ماندگار در لایه ی "منش و اخلاق و سلوک و نیز سیاست¬ورزی مؤمنانه و انقلابی" دولتمردان دولت اسلامی، ثبت و ماندگار گردید و در مقابل دیدگان مردم و دولتمردان آینده قرار گرفت و سطح انتظار مردم را از این جایگاه بالا برد. ]]> رویداد Thu, 27 Jun 2024 08:10:12 GMT https://www.foeq.ir/vdch.mnzt23ni6ftd2.html گردهمایی در یادبود شهدای پرواز اردیبهشت https://www.foeq.ir/vdcg.n9qrak9xupr4a.html به مناسبت حادثه ناگوار شهادت حضرت آیت الله رئیسی (ره) و همراهان عزیزشان، سلسله گردهمایی‌هایی در یادبود "شهدای پرواز اردیبهشت" توسط اصحاب علوم انسانی و اجتماعی برگزار گردید. فرهنگستان علوم اسلامی قم نیز، ششمین نشست از این سلسله گردهمایی ها را در روز پنجشنبه 24 خرداد 1403 برگزار نمود.در این گردهمایی علمی که با حضور اساتید و محققین فرهنگستان علوم اسلامی قم برگزار شد، اساتید مباحث خود را در قالب موضوعات زیر ارائه نمودند:ارائه حجت الاسلام جعفر حسینیان با موضوع: دولت ترازارائه حجت الاسلام دکتر مصطفی جمالی با موضوع: انسان وقف تمدنیارائه حجت السلام علی محمدی با موضوع: تأملی کوتاه پیرامون جایگاه ریاست جمهوری در میانه انقلاب سیاسی و انقلاب فرهنگیارائه حجت الاسلام سید پیمان غنایی با موضوع: شرح صدر فعال،ضرورتی راهبردی وفراتراز فضیلت اخلاقیارائه حجت الاسلام حسین مهدیزاده با موضوع: دولت شهید رئیسی، دولت رواداری فعال در زمانه گذارارائه استاد ابراهیم نیک منش با موضوع: نگاهی گذرا به رویکرد و عملکرد مردمی سازی دولت سیزدهم از منظر سیدالشهیدارائه حجت الاسلام محمد رضا کتابی با موضوع: دولتمرد ترازارائه حجت الاسلام محمد متقیان تبریزی با موضوع: دولتمردی در فقه سیاسیارائه دکتر حمید ابدی با موضوع: شهید جمهور و تمهید عقل ادارهارائه حجت الاسلام احمد زنگنه با موضوع: الگوی امامت ـ امت اساس دولت مردمیارائه حجت الاسلام حمید ساجدیان با موضوع: کارآمدی دولت و ضرورت به کارگیری نیروی سومارائه جناب آقای اشکان شاه محمدی با موضوع: ایده سیاست خارجی دولت خدمتدسترسی به صوت کلیه ارائه هالازم به ذکر است که گزارش تفصیلی در فرصتی دیگر خدمت شما عزیزان ارائه می گردد.گزارش تصویری: ]]> رویداد Wed, 19 Jun 2024 12:26:13 GMT https://www.foeq.ir/vdcg.n9qrak9xupr4a.html دولت مردم‌سالاری دینی و نقش شهیدجمهور https://www.foeq.ir/vdcf.tdyiw6d0vgiaw.html به نقل از پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، آیت الله سیدمحمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم عصر شنبه 19خردادماه 1403 با حضور در همایش «مردم سالاری دینی و نقش شهید جمهور» که در مرکز مدیریت حوزه های علمیه برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد و نام شهدای خدمت اظهار کرد: آنچه رخ داد از دست دادن خادمی صدیق و خدمتگزار بود، کسی که باید به سیره و روش مدیریتش به الگو و اسوه در سیاست ورزی در دولت تبدیل شود و نباید به سادگی از آن بگذریم.عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: تلاش ها، مجاهدت ها و واقعیت های دولت سیزدهم و شخص شهید جمهور را باید تحلیل کرده و به یک گفتمان تبدیل کنیم.وی ادامه داد: بعد از شهادت شهید رئیسی، بازخوانی جدیدی نسبت به ایشان صورت گرفت و تلقی ما نسبت به ایشان جامع تر گردید. سیاست ورزی ایشان ناشی از حکمت و اخلاص بود، توجه ایشان به دوگانه های موجود عصر کنونی یعنی در ایستادگی در برابر غرب گرایی و توجه و تمرکز بر استقلال واستقامت از ویژگی های شهید جمهور بود.ایشان بیان کرند: شهید رئیسی تمام تلاش خود را معطوف به آینده کشور کرد و فردا را قربانی امروز ایران اسلامی نکرد. وضعیت بیرون را خوب دید، توجه کرد و سعی کرد در نظم نوین جهانی و تحولات آن، جمهوری اسلامی غایب نباشدو نقش آفرین ارزشمندی داشته باشد.رئیس فرهنگستان علوم اسلامی تصریح کرد: دولت سیزدهم به ریاست شهید رئیسی از تحولات نظم نوین جهانی غفلت نکرد و زیرساخت های عزت این کشور را ترمیم و تجهیز کرد. وی مسیری را ریل گذاری نمود و ظرفیت تاریخی را ایجاد کرد که رئیس جمهوری آینده نیز می بایست بر اساس همین موزاین و ریل گذاری حرکت داشته باشد.آیت الله میرباقری با اشاره به انتخابات پیش رو اظهارکرد: افرادی که قصد دارند در انتخابات پیش رو وارد گود رقابت شوند، باید سیاستمداری در تراز انقلاب باشند.وی با بیان اینکه رئیس جمهور آینده ایران باید با الگو گیری از شهید رئیسی، حامی جریان مقاومت باشد، افزود: کشورهای مدعی حقوق بشر امروز انواع جنایت‌های جنگی را در غزه مرتکب می‌شوند که شهید ر ئیسی به عنوان رئیس جمهور ایران نقش بسزایی در تقویت جریان مقاومت و اعمال فشار از طریق دیپلماسی برای جلوگیری از این جنایات و رسوا شدن بیش از پیش خوی وحشی گری رژیم صهیونیستی ایفا کرد.عضو مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر اینکه مومنان واقعی کسانی هستند که از دل فتنه سالم بیرون آیند، تصریح کرد: مومن واقعی زیر فشار پا پس نمی‌کشد، اما منافق در زمان سختی صف خود را جدا می‌کند؛ ما امروز نیازمند کسانی هستیم که راه شهدا را ادامه دهند. شهید رئیسی از شخصیت‌های بزرگی است که خسارت نبود ایشان جبران شدنی نیست.وی با بیان اینکه شهید رئیسی در مسیر خدمت به مردم تا پای جان ایستاد، ابراز کرد: شهید امیر عبداللهیان نیز سرباز پا به رکاب رهبر معظم انقلاب بود و در جبهه مقاومت و گسترش ادبیات جبهه مقاومت نقش اساسی داشت.آیت الله میرباقری خاطرنشان کرد: مسئولان باید بدانند که انقلاب ما محدود به ایران نیست بلکه انقلاب مردم ایران نقطه آغاز انقلاب در جهان با پرچم امام زمان(عج) است.نماینده مردم استان سمنان در مجلس خبرگان رهبری افزود: مسئول در تراز جمهوری اسلامی کسی است که در عین اینکه خود را وقف حل مشکلات مردم می‌کند، همراهی جامعه جهانی را در دستور کار قرار دهد و نباید به بهانه حل مشکلات مردم دست از آرمان‌های جهانی انقلاب بردارد.وی شهید رئیسی را سیاستمدار نمونه در تراز انقلاب اسلامی و اخلاق‌مدار توصیف کرد و گفت: شکستن فرهنگ ضد انسانی غرب بی شهادت میسر نخواهد بود و شهید رئیسی در مقابله با فرهنگ غلط غرب کوتاه نیامد.در ادامه این همایش، حجت الاسلام والمسلمین میرباقری به سؤالات حاضرین پاسخ داد.تصاویر همایش: ]]> رویداد Mon, 10 Jun 2024 08:39:30 GMT https://www.foeq.ir/vdcf.tdyiw6d0vgiaw.html بزرگی و عظمت آیت‌الله رئیسی بیش از آن چیزی است که ما دیده و شنیده‌ایم/ رئیس جمهور شهید، مَرد میدان مجاهدت بود https://www.foeq.ir/vdce.n8zbjh8wn9bij.html آیت الله میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در این مراسم، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره رئیس جمهور شهید و همراهان عزیز ایشان، حضور میلیونی و کم سابقه مردم ایران در مراسمات تشییع شهدای والامقام در شهرهای مختلف را نشان دهنده حق شناسی مردم ایران نسبت به خدمات، مجاهدت‌ها و تلاش‌های رئیس جمهور فقید و شهید، ارزیابی کرد. آیت الله میرباقری تاکید کردند: مردم بدانند که اگر در میدانِ حرکت به سمت ظهور هستیم، این میدان نیاز به استقامت دارد که قطعاً برکات بسیار زیادی در این مسیر وجود خواهد داشت و مردم ایران ظرفیت برداشتن بارهای عظیم را دارند و ان شاءالله این بار را به سرمنزل مقصود خواهند رساند. حق شناسی مردم ایران نماینده مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر اینکه هر کدام از این شهدای والامقام گوهرهای نایابی هستند که حقیقتاً مردم، حق شناسی خوبی نسبت به آنان انجام دادند، آیت الله شهید سید ابراهیم رئیسی را مصداق آیه شریفه «مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيهِ فَمِنهُم مَن قَضىٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن يَنتَظِرُ وَما بَدَّلوا تَبديلًا» ذکر کرد. وی افزود: این بزرگواران تا پای جان استقامت کرده و مرد میدان مجاهدت بودند. چنین افرادی می‌توانند خود را وقف خدمت به مردم کنند. استاد درس خارج حوزه علمیه قم، تواضع، مردم داری، خضوع، خشوع و انس با معبود را از ویژگی‌ها و خصوصیات بارز مرحوم شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی ذکر و تاکید کرد: بزرگی و عظمت ایشان بیش از آن چیزی بود که ما دیده و شنیده بودیم و فوز شهادت و همجواری با امام رئوف علی بن موسی الرضا علیه السلام، پاداش الهی برای مجاهدت‌های ایشان بود. رئیس جمهور شهید در هر مسئولیتی که قرار داشت، مردم را فراموش نمی‌کرد آیت الله میرباقری با تاکید بر اینکه رئیس جمهور شهید در هر مسئولیتی که قرار داشت، مردم را فراموش نمی‌کرد و تواضع او در مقابل مردم حقیقی بود، اظهار داشت: آیت الله رئیسی در موقف اداره کشور، مسئولی در تراز جمهوری اسلامی بود‌ و آنهایی که تصور می‌کنند با سازش و کنار آمدن با غرب مشکلات را حل می‌کنند در اشتباه بسیار بزرگی به سر می‌برند؛ این‌ها بزرگ‌ترین خیانت‌ها را مرتکب می‌شوند. اهتمام رئیس جمهور شهید بر تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به دغدغه‌مندی و اهتمام و جدیت رئیس جمهور شهید در تحقق آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی و پیگیری گفتمان و منویات امامین انقلاب خاطرنشان کرد: آیت الله شهید سید ابراهیم رئیسی در کنار حل مشکلات داخلی، رسیدن به قله‌ها را فراموش نمی‌کرد و همواره در عین تلاش برای حل مشکلات مردم در کشور، دنبال این بود که آرمان‌های بزرگ انقلاب در سطح بین‌المللی و قدرت برتری جبهه اسلام و حق، محقق شود. در پایان ایشان خاطرنشان کردند: حتماً در این مصیبت و ابتلای عظیم و خون‌های پاکی که در مسیر مجاهدت ریخته شد، برکاتی نهفته است که این رخداد، مبدأ تحولات مهمی به نفع جبهه اسلام و مقاومت اسلامی خواهد بود. ]]> گزارش ، خبر Sun, 26 May 2024 06:44:49 GMT https://www.foeq.ir/vdce.n8zbjh8wn9bij.html «رئیسی عزیز خستگی نمی‌شناخت» https://www.foeq.ir/vdcd.k0f2yt0xoa26y.html  متن پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:بسم الله الرّحمن الرّحیمانا لله و انا الیه راجعون▪️با اندوه و تاسف فراوان خبر تلخِ درگذشتِ شهادت گونه‌ی عالم مجاهد، رئیس جمهور مردمی و با کفایت و پرتلاش، خادم‌الرضا علیه السلام جناب حجة الاسلام و المسلمین آقای حاج سید ابراهیم رئیسی و همراهان گرامی ایشان رضوان الله علیهم را دریافت کردم.▪️این حادثه‌ی ناگوار در اثنای یک تلاش خدمت‌رسانی اتفاق افتاد؛ همه‌ی مدت مسئولیت این انسان بزرگوار و فداکار چه در دوران کوتاه ریاست جمهوری و چه پیش از آن، یکسره به تلاش بی‌وقفه در خدمت به مردم و به کشور و به اسلام سپری شد.▪️رئیسی عزیز خستگی نمیشناخت. در این حادثه‌ی تلخ، ملت ایران، خدمتگزار صمیمی و مخلص و با ارزشی را از دست داد. برای او صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است بر همه چیز ترجیح داشت، از این رو آزردگیهایش از ناسپاسی و طعن برخی بدخواهان، مانع تلاش شبانه روزیش برای پیشرفت و اصلاح امور نمیشد.▪️در این حادثه‌ی سنگین شخصیتهای برجسته‌ئی مانند حجةالاسلام آل هاشم امام جمعه‌ی محبوب و معتبر تبریز، جناب آقای امیر عبداللهیان وزیر خارجه‌ی مجاهد و فعال، جناب آقای مالک رحمتی استاندار انقلابی و متدین آذربایجان شرقی و گروه پروازی و دیگر همراهان نیز به رحمت الهی پیوستند.▪️اینجانب پنج روز عزای عمومی اعلام میکنم و به ملت عزیز ایران تسلیت میگویم. جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه‌ی مجریه قرار میگیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.▪️در پایان تسلیت صمیمی خود را به مادر گرامی جناب آقای رئیسی و همسر فاضل و بزرگوار ایشان و دیگر بازماندگان رئیس جمهور و خانواده‌های محترم همراهان بویژه والد ماجد جناب آقای آل هاشم معروض میدارم و صبر و تسلای آنان و رحمت الهی برای درگذشتگان را مسألت میکنم.سیّدعلی خامنه‌ای۴۰۳/۲/۳۱ ]]> رویداد Mon, 20 May 2024 11:52:44 GMT https://www.foeq.ir/vdcd.k0f2yt0xoa26y.html بدون عنوان https://www.foeq.ir/vdcc.pqsa2bqi1la82.html ]]> رویداد Mon, 20 May 2024 11:46:19 GMT https://www.foeq.ir/vdcc.pqsa2bqi1la82.html قدرتِ منطقِ مقاومت؛ انعکاس میدانی «نظام محاسباتی» جبهه‌ی مقاومت https://www.foeq.ir/vdca.mn6k49nu65k14.html مقدمهاصول «نظام محاسباتی» حاکم بر فرآیند تولد و تکامل جبهه‌ی مقاومت، در شیوه‏ی پاسخ‌گویی به حمله به کنسول‌گری کشورمان در دمشق، انعکاس روشنی داشت. از این آوردگاه می‌توان برای آشکارسازی «منطق مقاومت» بهره گرفت و راستای فاعلیّت این دستگاه محاسباتی در شکل‌دادن به نظم جدید جهانی را گمانه‌زنی کرد. «ایستادن در نقطه‌های غیرقابل‌انکار قدرت‌آفرین»، «تغییرِ منطقِ موازنه‌ی تکنولوژی‌های هراس‌آفرین» و «بهره‌گیری از قدرت بهت خبری»، سه مولفه‌ی برجسته‌ای هستند که به‌عنوان انعکاس این نظام محاسباتی در عملیات وعده‌ی صادق قابل تامل‌اند.الف. ایستادن در نقطه‌های غیرقابل‌انکارِ قدرت‌آفرینمنطق هزینه و فایده‌ی عملیات وعده‌ی صادق (به‌عنوان یک کنش نظامی) از «نظام محاسباتیِ» دیرپاتر و موسع‌تری بهره گرفته بود. این منطق آشکارکننده‌ی «روشِ» گزینش و انتخابِ نقطه‌هایی برای حضور موثر و تعیین‌کننده‌ی جبهه‌ی مقاومت در منطقه‌ی غرب آسیا بود؛ حضوری که هرگونه عکس‌العمل نسبت به آن، زاینده‌ی قدرت انکارناپذیر برای این جبهه باشد. ایجاد ناامنی غیرقابل‌بازگشت در مناطق امن ژئوپلیتیک استعمار و برافراشتن پرچم مقاومت در آن‌جا، از مهم‌ترین مشخصه‌های این نقطه‌یابی است.فنیقیه و سواحل کنعان، زادگاه استعمار باستان است. نخستین کشتی‌های ماجراجوی استعمار، قریب به سه هزاره قبل، از سواحل این منطقه به راه افتادند و با لنگرانداختن در سواحل شمالی و جنوبی مدیترانه، نخستین جوامع استعماری -مثل کارتاژ- را تاسیس کردند. تجربه‌ی جدیدتر استعمار، در پنج دهه قبل، از زمانی آغاز گردید که بیرق اسلامِ اموی در آندلس پایین کشیده شد؛ در این وضعیت جدید، از ماترک این تمدن، کشتی‌های استعماری از سواحل ایبریا (اسپانیا و پرتغال)، این‌بار به مقصد جنوب آسیا به راه افتادند و سنگ بنای تجارت اقیانوس‌پایه را بر زمین نهادند. این طرح چپاول‌گرانه در دوره‌ی متاخر با حفر کانال سوئز تکمیل شد و نسخه‌ی جدیدی پی‌ریزی گردید که ماحصل آن، اختلال در تجارت زمینی جهان شرق و محاصره‌ی اقتصادی مناطق مسلمان‌نشین بود. این طرح تا به امروز پیش رفته و رژیم صهیونیستی، نگهبان آن بوده است. تبدیل مأمن استعمار به مکمن جبهه‌ی مقاومت، با حضور موثر در گلوگاه‌های حیاتی نظام سلطه، یک راهبرد کلان در تاریخ این جبهه می‌باشد؛ چراکه تغییر ژئوپلیتیک استعمار، یکی از الزامات اساسی برانداختن این رویکرد غیرانسانی است.با تکیه بر این اصل محاسباتی، جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها هیچ‌گاه حضور مستشاری خود در شامات و فلسطین را انکار نکرده است، بلکه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دهه‌ی گذشته به آمادگی جمهوری اسلامی برای تجهیز کرانه‌ی باختری نیز آشکارا تصریح فرموده‌اند.(۱) حضورِ تعیین‌کننده‌ی مقاومت در متن «کانون‌های جغرافیاییِ مظلومیتِ آشکار» و کنش‌های موثر در جهتِ «تغییرِ قطعیِ معادلاتِ قدرت» در آن نقاط، بی‌شک تابع یک «روشِ» محاسبه‌شده برای مواجهه‌ی دقیق و «سنجیده» با نظام سلطه‌ی جهانی است. طبعا این منطق، مهم‌تر و رکین‌تر از اقدام میدانی است؛ چراکه همواره قدرت زایش و امکان تکرار در بطن آن نهفته است. حمله به مرکزی که مستشاران جمهوری اسلامی ایران در آن‌جا حضور داشتند، به گمان فروکاستن و مهارکردن استقامت مثال‌زدنی مردم مظلوم غزه، اقدامی بود که این رژیم، خواه از این اقدام غیرحقوقی چشم‌پوشی می‌کرد و خواه این رفتار غیرانسانی را مرتکب می‌شد، نتیجه‌ی آن چیزی جز «واضح‌ترشدن چهره‌ی ددمنشانه‌ی رژیم» و مآلا «افزون‌ترگشتن قدرت جبهه‌ی مقاومت» نبود. زیرا تداوم کمک‌های مستشاری، به‌نحوی به زوال این رژیم را تسریع می‌کرد؛ حمله به این کانون و پاسخ پشیمان‌کننده‌ی ایران نیز اینک به‌نحو دیگری زوال وکیل استعمار در غرب آسیا را شتاب بخشیده است. ارتقای راهبرد جبهه و گسترش نفرت جهانی نسبت به صهیونیزم را نیز باید به وضعیت پیشین اضافه کرد. با وجود این منطقِ محاسبه‌ی زیان و فایده، امکان تکرار چنین حضورهایی هر لحظه وجود دارد. با این منطق، نظام محاسباتی حاکم بر تعامل میدان و دیپلماسی در جبهه‌ی مقاومت نیز قابل تشخیص و پیش‌بینی است. ب. تغییرِ منطقِ موازنه‌ی تکنولوژی‌های هراس‌آفرینانقلاب صنعتی، شمشیر دولبه‌ی مدرنیته برای معماری و ساخت جهان مدرن بوده است. از همان ابتدا که با اختراع موتور بخار، صنعت در خدمت استعمار و به‌سلطه‌درآوردن ملت‌های اقصی نقاط جهان قرار گرفت، پس از جنگ جهانی دوم و رونمایی از قدرت هسته‌ای، تکنولوژی‌های هراس‌آفرین نیز به استخدام هژمونی نظام سلطه درآمدند. تغییر و تحول در «معادله‌ی رعب» حاکم بر نظام بین‌الملل، که از این تکنولوژی‌های مرزِ دانشی تغذیه می‌کنند، بخش مهمی از نظام محاسباتی جبهه‌ی مقاومت برای پنجه‌درانداختن با نظام سلطه است. عملیات وعده‌ی صادق، سومین اقدام عینی و عملی نظام جمهوری اسلامی ایران علیه کشورهایی بود که مجهز به بمب اتمی هستند. این اقدام را جز با تکیه بر منطق محاسباتی جبهه‌ی مقاومت نمی‌توان تفسیر کرد.در ادبیات روابط بین‌الملل و مطالعات امنیت، از «بمب اتم» به‌عنوان «سلاحی برای استفاده‌نشدن» یاد می‌کنند. بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند که برای تامین بازدارندگی، کشورهای در معرض تهدید باید به این سلاح راهبردی مجهز شوند. نکته‌ای که غالبا در این میان مغفول می‌ماند، این است که تجهیزشدن به سلاحِ مذکور، به‌معنای تبعیت از منطقِ قدرتِ نظامِ سلطه و به‌رسمیت‌شناختن آن است. آن‌چه امکان شکل‌گیری هندسه‌ی جدیدی از نظم در محیط بین‌الملل را نوید می‌دهد، ظهور منطقی نو برای تامینِ موازنه‌ی صلح-تهدید است. تغییر در «روش» حاکم بر موازنه‌ی تکنولوژی‌های نظامی و اصول مسلّم دیپلماسی و امنیت، یکی از نشانه‌های امکان ترسیم هندسه‌ی جدید نظام بین‌الملل است. این‌که بازیگری بتواند بدون افتادن در الزاماتِ منطقِ رایجِ بازدارندگی، از تکنولوژی، ابزار و مولفه‌های دیگری برای این مراد بهره بگیرد، نشانه‌ی صدق این سخن است که «خطّ اساسی سوّم و یکی از خطوط اصلی نظم جدید، گسترش منطق مقاومت خواهد بود. فکر مقاومت و جبهه‌ی مقاومت در مقابل زورگویی گسترش خواهد یافت که مبتکرش جمهوری اسلامی است». (۲)ظهور این قدرتِ متکی به تکنولوژی‌های نظامی از آستین سازمان‌ رزم جمهوری اسلامی ایران، تصور قدرت منطقه‌ای و جهانیِ ایرانِ پساترکمنچای را در انظار مردم ایران و جهان به‌نحو اغماض‌ناپذیری تغییر خواهد داد. فراموش نکنیم که ما همان کشوری بودیم که مدرنیته را در وسط جنگ با روس‌ها و در بهت ناشی از عدم توازن تکنولوژی نظامی شناختیم؛ تکنولوژی نظامی همیشه برای ما نشانه‌ی عقب‌ماندگی بود. اما اینک، ایران، تنها کشوری در جهان است که با تکنولوژی نظامی خاص خودش، به تهدیدات و تجاوزات برخاسته از سه کشور هسته‌ای، با تکنولوژی ناهمتراز و ضمن رعایت اصول اخلاقی و انسانی در متن جنگ، پاسخ بازدارنده داده است. طبعا منطق این تغییر، مهم‌تر از مصادیق آن است؛ این منطق می‌تواند در نمودها و عرصه‌های دیگر نیز تکرار شود؛ شیوه‌ی انسانی‌تری برای تقسیم‌بندی قدرت در جهان و برقراری موازنه‌ی رعب، با این تجربه‌ها امکان پیدا می‌کند.ج. بهره‌گیری از قدرت بُهت خبریپیش‌بینی نویسنده از نحوه‌ی عکس‌العمل جمهوری اسلامی نسبت به حمله به کنسول‌گری کشورمان در سوریه -با توجه به تصوّر اجمالی‌اش از نظام محاسباتی مورد بحث- این بود که پاسخ ایران در «روزِ روشن» انجام خواهد شد. استدلالم این بود که این «منطق نو» باید بر همگان «عیان» بوده و «روا» پنداشته شود. آن‌چه این گمان را تقویت می‌کرد، انجام عملیات طوفان‌الاقصی در لحظه‌ی فجر صادق بود. با این پیش‌فرض احتمال می‌رفت که عملیات وعده‌ی صادق در لحظه‌ی عصر و و آغاز زوال آفتاب صورت بگیرد. اما آن‌چه در عمل رخ داد، آغاز این عملیات در ساعات منتهی به بامداد بود. اگرچه پیش‌بینی نویسنده اشتباه بود، اما در منطقِ توجیه‌گر آن نقصی وجود نداشت و در اصول آن تغییری رخ نداد؛ زیرا ماجرا و نحوه‌ی بازنمایی خبری آن به‌نحوی پیش رفت که گویا پاسخ ایران در «صبح روشن» انجام گرفته است. کلّ عملیات، از لحظه‌ی پرتاب تا اصابت -که چندین ساعت به‌طول انجامید- با گزارش‌های زنده و لحظه‌به‌لحظه‌ی شبکه‌های خبری ایران و تحلیل‌های پیوستیِ کارشناسان پوشش داده شد.با توجه به شواهد و قرائن، به‌نظر می‌رسد که مهندسان خبری این اقدام نظامی، «مخاطبان بیدارِ قاره‌ی امریکا» را نخستین هدف خود قرار داده بود. کلّ عملیات وعده‌ی صادق از لحظه‌های آغازین‌اش، برخلاف اصل غافل‌گیری و پنهان‌کاری نظامی، با پوشش خبری لحظه‌‎به‌لحظه‌ی شبکه‌های خبر همراه بود. ساکنان قاره‌ی امریکا در حالی روز تازه‌ی خود را آغاز می‌کردند که گزارش زنده‌ی پرتاب پهبادها و موشک‌ها از خاک ایران به‌سوی رژیم اشغال‌گر صهیونیستی، نخستین خبرِ پیش روی ایشان بود و به‌شکل زنده بازتاب داده می‌شد. حتی ردّ پای ایجاد «تعلیق» و «بهت» نسبت به ابعاد واقعه نیز در نحوه‌ی خبر رسانی لحاظ شده بود؛ چراکه اصول دستور زبان فارسی با زمانِ فعلِ «اصابت» در نخستین بیانیه‌ی رسمی نیروهای مسلح با یک‌دیگر هم‌خوانی نداشت.نکته‌ی آخر و تذکرنخستین طلیعه‌ی عملیات وعده‌ی صادق، فرازهایی از خطبه‌ی آیت‌الله خامنه‌ای در عید سعید فطر بود. تذکر معظم‌له و تاکید ایشان بر مساله‌ی «وحدت» نیز در چارچوب این منطق و الگوی دستگاه محاسباتی مورد قابل بحث است. بنابر منطق حاکم بر نظام محاسباتی‌ای که به گمانه‌زنی نسبت به برخی از ابعاد آن پرداختیم، نقطه‌ی آسیب‌پذیر جمهوری اسلامی ایران و جبهه‌ی مقاومت، به مقوله‌ی «وحدت درونی»اش برمی‌گردد. همه‌ی دستاوردهای این اقدام حیرت‌آور می‌تواند تحت‌الشعاع اختلافاتی قرار بگیرد که ظرفیت اختلال در «وحدت ملی» و «وحدت راهبردی جبهه‌ی مقاومت» را داشته باشند. این تذکر در «پرده» گفته شد؛ «راستان» اشارت آن را می‌توانند به‌درستی دریابند.پی‌نوشت[۱]. https://farsi.khamenei.ir/others-special?id=۲۸۲۹۹.[۲]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۵۱۲۵۹. ]]> گفتگو ، گفتار Tue, 07 May 2024 11:38:10 GMT https://www.foeq.ir/vdca.mn6k49nu65k14.html نقد و ارزیابی کتاب تقریر مباحث فلسفه اصول استاد میرباقری https://www.foeq.ir/vdcj.ievfuqe8ysfzu.html کرسی علمی-ترویجی نقد و ارزیابی کتاب "تقریر مباحث فلسفه اصول استاد میرباقری" - جلد اول؛ در روز چهارشنبه 16 اسفند 1402 در فرهنگستان علوم اسلامی قم برگزار شد.▫️مقرر و ارائه کننده:حجت الاسلام محمدرضا ترابیناقد اول:حجت‌الاسلام محمد متقیان(استاد سطوح عالی حوزه‌ علمیه و پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی)ناقد دوم:حجت‌الاسلام یحیی عبداللهی(استاد سطوح عالی حوزه‌ علمیه و پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی) دبیر علمی:حجت‌الاسلام یاسر فروغی‌فرگزارش نشست:ارائه حجت‌الاسلام محمدرضا ترابی(نویسنده کتاب):در ابتدای جلسه نویسنده محترم کتاب به ارائه خلاصه‌ای از کتاب و روند نگارش آن پرداختند.بخش اول از این کتاب که در حال حاضر به نگارش درآمده به ضرورت فلسفه اصول فقه می‌پردازد. در این‌باره اشاره شده اولین ضرورت بحث مشخص شدن جایگاه هر یک از مباحث اصولی در فرآیند استنباط فقهی است، چیزی که امروزه در کتب متداول اصولی به صورت منطقی وجود ندارد و لذا برخی مباحث مطرح در اصول در واقع خارج از علم اصول بوده ولی به خطا در ذیل مباحث اصولی بحث می‌شود و یا برعکس برخی موارد مورد نیاز روش استنباط در علم اصول بحث نمی‌شود. همه این موارد توسط فلسفه اصول شناسایی و به صورت منطقی دسته‌بندی می‌شوند.اما دومین رویکردی که در باب ضرورت فلسفه اصول در این کتاب توسط استاد میرباقری طرح گردیده است، ضرورت بحث از باب کارآمدی فقه است، به این بیان که سطح تفقه موجود پاسخ‌گوی نیازهای جامعه امروز نیست و حتما فقه نیاز به ارتقا دارد و لذا برای ارتقای فقه روش استنباط آن نیز باید به نفع کارآمدی هرچه بیشتر فقه دست‌خوش تحول گردد. این بحث در واقع یک سلسله مدعیاتی است که از ابتدا نیاز به اثبات دارد، مثل اینکه اساسا چرا فقه موجود پاسخ‌گوی تمام نیازهای بشر و جامعه امروز نیست؟ اصلا فقه مطلوب شامل چه احکامی می‌گردد؟ آیا برای دست‌یابی به چنین فقهی تحول در اصول فقه ضروری است یا اصول موجود کفایت می‌کند؟ همه این مباحث در علمی به نام فلسفه اصول فقه بحث می‌شود.براین اساس اولین و مهم‌ترین بحثی که در این جلد از کتاب مطرح شده است، بحث از سنخ جدید حکم (شریعت)و نسبت آن با حکومت به عنوان رکن اصلی جامعه امروز است. لذا در عمده این جلد از کتاب به نقد و بررسی آراء مختلف در باب نسبت شریعت و حکومت پرداخته شده است و در نهایت و در آخرین نظر، استاد میرباقری به طرح نظریه مرحوم استاد حسینی(ره) پرداخته و این دیدگاه را در چهار بخش ارائه می‌دهند.۱. چیستی موضوع حکومت: سرپرستی تکامل اجتماعی ۲. فرآیند اسلامی شدن سرپرستی تکامل اجتماعی ۳. سنخ احکام مورد نیاز برای اسلامی شدن تکامل اجتماعی چیست؟ ۴. مبانی و زیرساخت‌های لازم برای استنباط احکام مورد نیاز برای اسلامی شدن تکامل اجتماعی چیست؟طرح نظرات ناقد اول: حجت‌الاسلام محمد متقیاننقد اول: ارائه یک نقد در روش نگارش کتاب اساسا تدوین مباحث استاد به سه صورت ممکن است.۱. پیاده و فهرست ۲. کتاب نویسی براساس نظرات استاد ۳. تقریرنویسی. در سنت تقریرنویسی سهم تاثیر مقرر چشمگیر بوده و خود قسمتی از ارزش محتواست. اما در اثر حاضر با اینکه به نام تقریر است ولی بنظر می‌رسد دست مقرر برای اصلاح متن باز نمی‌باشد به طوری اشاره به بسیاری از مباحث در کتاب لزومی ندارد ولی در متن ذکر شده، به این دلیل که استناد متن به استاد حفظ شود؛ به عنوان نمونه طرح مفصل سند۲۰۳۰ در کتاب! در حالیکه حتما طرح این دست مباحث که اقتضای کلاس است، شان یک بحث تخصصی حوزوی نیست.نقد دوم: ارائه برخی نقدهای محتوایی۱. نظرات مرحوم نائینی و مرحوم مومن خوب و درست ارائه نشده و لذا نقدها هم نابجاست که البته این اشکال به مقرر بازگشت نمی‌کند._مثل نسبت اشتباهی که به مرحوم نائینی در دستور به جمع‌آوری کتاب تنبیه‌الامه داده شده است._یا نسبت تاثیرپذیری مرحوم نائینی از روح القوانین منتسکیو که حتما اشتباه است._یا اینکه مرحوم نائینی ولایت فقیه را نه از باب ادله بلکه از باب امور حسبه قبول داشته‌اند، در حالیکه ایشان در تقریرات مکاسب به صراحت ولایت عامه فقیه را از طریق مقبوله می‌پذیرد. ۲. اشکال دیگر اینکه گاهی از منظر مبنای جدیدالتاسیس فرهنگستان که اساسا هیچ سابقه‌ای در حوزه‌های علمیه ندارد، آرای دیگران نقد می‌شود درحالیکه اصولا نقد باید برپایه مواردی باشد که صاحب نظر خود به آن اشراف داشته و در مواردی بدون لحاظ آن ایراد نظر کرده است، نه اینکه از پایگاهی نقد شود که اساسا صاحب نظر اصلا از آن اطلاعی نداشته است. مثلا به مرحوم نائینی نقد شده است که مبنای دین‌شناسی ایشان مبنی بر معرفی دین به مجموعه گزاره‌ها اعتقادی اخلاقی و حقوقی اشتباه است و اساس دین جریان الوهیت و ولایت می‌باشد!۳. همچنین در کتاب به آقای مومن نسبت داده شده است که فقیه حق جعل قانون ندارد، در حالیکه ایشان در کتابشان سرفصلی دارند به نام اختیارات ولی الامر در جعل قوانین!طرح نظرات ناقد دوم: حجت‌الاسلام یحیی عبداللهی۱. نقد اول: لزوم دسته‌بندی شخصیت ها ذیل عنوانین محتوایی۲. نقد دوم: لزوم ساختارمندی ارائه هر نظریه در قالبی ثابت مثل ضرورت موضوع هدف۲.نقد سوم: در دیدگاه ها جای آقای مهدی حائری و سید احمد مددی خالی‌ است.۳.نقد چهارم: بهتر این بود که در نظریات از صاحبان این نظریات در زمان خودمان بهره ببریم تا با ایجاد همدلی و همفکری با آن‌ها استحکام تقریر نظرات را بالا ببریم.۴. نقد چهارم: در طرح نظر شهید صدر یک خلطی رخ داده است. ما در دیدگاه شهید صدر داریم که ایشان می‌خواهد به کمک دیدگاه‌های کل‌گر و نظام‌مند از روبناهای فقهی به احکام مکتبی برسد اما مسیر برعکس که بخواهند از مکتب به احکام فقهی دست بیابند در نظر ایشان وجود ندارد.۵. نقد پنجم: اینکه به شهید صدر نسبت داده شده است که ایشان قائل به حقیقت شرعیه است به نوعی بزرگنمایی است.۶. نقد ششم: برخی مبانی بسیار ضعیف و مجمل بیان شده است، مثلا بحث مهمی مثل معرفت‌شناسی در دو پاراگراف گفته شده که این موجب بدفهمی می‌شود.طرح نظرات برخی از حاضرین درجلسهحجت‌الاسلام غنایی: نکته‌ای که آقای متقیان در لزوم دقت بیشتر در بیان نظرات مختلف فرمودند کاملا درست است و این لازمه یک کار علمی ‌پژوهشی است. ولی عرض می‌کنم با وجود اینکه قالب علمی پژوهشی برای کتاب در این سطح از بحث مطلوب است، اما شاید به علت محدودیت وقتی که جناب استاد و تیم پشتیبان ایشان دارند و همچنین به خاطر برخی ملاحظاتی که خیلی قابل بیان نیست، این سطح از دقت که لازمه کتاب علمی پژوهشی است برای استاد و تیم‌پشتیبان ایشان مقدور نباشد، لذا بهتر است قالب کتاب از حالت نگارش یک کتاب علمی پژوهشی بیرون آمده و به صورت درس‌گفتار و جلسه جلسه نگاشته شود تا به این وسیله سطح انتظارات از کتاب قدری پایین بیاید. ثانیا در همین درس گفتار هم می‌توان این تقریرات را به چند نفر از اساتید عرضه کرد تا اشکالات فاحش در تقریر نظرات را اعلام کنند. ولی این غیر از کار اساسی و زمان‌بر در سطح عالی است.جواب نقدها و جمع‌بندی توسط آقای ترابی(نویسنده کتاب):- اولا برخی نقدهای دوستان درست و وارد است، اما اصلا این کتاب یک نسخه اولیه و غیر نهایی از بحث است و ما در میانه راه هستیم و اساسا فلسفه تشکیل این جلسه و شبیه آن در آینده به این جهت بوده که صاحب‌نظران محترم تمام نقدهای خود را به محتوا و شیوه نگارش کتاب بیان بفرمایند و سپس این نکات به جناب استاد میرباقری ارائه شده و مورد بحث قرار بگیرد تا در نهایت در صورت لزوم محتوا یا نگارش کتاب مورد اصلاح قرار بگیرد. -اما در مورد این نقد آقای متقیان که فرمودند باید تیم پشتیبان استاد با کار و دقت بیشتری محتوای نظرات را ارائه بدهند، باید بگویم آن جلسه یک ظرفیتی دارد، مثل اینکه استاد بنابر تجربه شخصی با یک حلقه خاصی می‌تواند کار بکنند و این حلقه هم ظرفیتی در این حد دارد و قابل ارتقا نیست، لذا مشکل را باید به همین شکل که عرض کردم یعنی به شکل پسینی حل کرد.-اما اینکه گفته شد در اینجا دست مقرر بسته است و نمی‌تواند تغییرات لازم در متن اعمال کند، به واقع این حرف درست نیست و اگر ناقد محترم اصل جلسات خام را می‌دیدند این حرف را نمی‌زدند، چون اتفاقا بنده با سعه اختیاری با حفظ استناد به متن استاد، تغییرات جدی در فهرست و نگارش متن انجام داده‌ام.-اما اینکه آقای عبداللهی فرمودند خوب بود نظرات را در چند سرفصل محتوایی قرار می‌دادید، حتما این خوب است به شرط اینکه هر سر فصل در کتاب تناسب حجمی با بقیه فصل‌ها داشته باشد، مثلا می‌شد همه نظرات را در قالب ایده ثابت و متغیر، ایده فقه سرپرستی، و ایده آقای مومن آورد، اما مشکل اینجاست که اکثر نظرات در فصل اول جا می‌گرفت و مثلا ۲۰۰ صفحه می‌شد و سر فصل های بعد نهایتا ۲۰ تا ۵۰ صفحه بیشتر نمی‌شدند! اما برای جواب به دغدغه آقای عبداللهی در دسته بندی نظرات، اصل ایده دسته بندی مثلا به ثابت و متغیر و... هم به صورت جداگانه و هم در ذیل نظرات بیان و توضیح داده شده است.- اما اینکه فرمودند همه نظریات را در یک قالب بیاوریم، این دیگر تقریر کلاس استاد نیست و واقعا نوشتن کتابی مجزاست، هرچند سعی شده در این حد قالب ثابت رعایت شود که در همه نظریات بیان دیدگاه و نقاط قوت و ضعف بیان شوند.حجت‌الاسلام غنایی:بنده از طرف معاونت پژوهش فرهنگستان و براساس ظرفیتی که داریم پیشنهاد می‌کنم برای هریک از نظریات، یکی از شاگردان و یا به عبارتی صاحبان هر نظریه در عصر حاضر را انتخاب کرده و کتاب را به ایشان ارائه نموده و با رفت و برگشت با ایشان به نهایت دقت در نقل نظریات دست بیابیم، آن موقع می‌توان گفت این یک کار علمی پژوهشی است. ]]> گفتگو ، گفتار Tue, 30 Apr 2024 05:56:09 GMT https://www.foeq.ir/vdcj.ievfuqe8ysfzu.html