آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
کد مطلب: 674
مقاله حجت‌الاسلام والمسلمین رضائی
چرخه مدیریت تولید علوم انسانی اسلامی با رویکرد الگوی مدیریت شبکه‌ای
ارائه به کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۳۰ تير ۱۳۹۵ ساعت ۱۴:۳۵
مقاله حاضر سعی دارد یک الگوی مدیریت شبکه‌ای در مقیاس ملی در خصوص تحول و مدیریت تولید علوم انسانی اسلامی به نمایش بگذارد که از یک سو پذیرای حضور حداکثری نظام علمی جامعه اسلامی است و از سوی دیگر تولید رقابتی علوم انسانی اسلامی براساس نیازمندی های بوم فرهنگ دینی و بوم جغرافیای ایران را امکان‌پذیر می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، حجت الاسلام والمسلمین عبدالعلی رضائی، عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در مقاله‌ای با عنوان «تبیین و ترسیم چرخه مدیریت تولید علوم انسانی ـ اسلامی با رویکرد الگوی مدیریت شبکه‌ای» به بررسی ساختاری مناسب برای مدیریت و مشارکت حداکثری نظام علمی کشور در تولید علوم انسانی ـ اسلامی با الگوی شبکه ای در مقیاس ملی، پرداخته است.
بر اساس آنچه که در این مقاله ذکر شده است، این الگوی علمی از یک سو پذیرای حضور حداکثری نظام علمی جامعه اسلامی است و از سوی دیگر تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی براساس نیازمندی های بوم فرهنگ دینی و بوم جغرافیای ایران را امکان پذیر می کند
در چکیده این مقاله که به دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی ارائه شده است، آمده است:
«الگوی شبکه ای ساختاری مناسب برای مدیریت و مشارکت حداکثری نظام علمی کشور در تولید علوم انسانی ـ اسلامی می باشد که در آن تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی بر اساس نیازمندیهای بوم فرهنگ دینی امکان پذیر می شود.
الگوی مدیریت شبکه ای فضای حداکثری برای نواندیشی و آزاد اندیشی، که وصف اصلی اسلامی در فعالیت های علمی است، فراهم می سازد تا از این طریق، ساختار علمی موجود کشور به یک ساختار علمی مستقل، نو و پویا مبدل شود حداکثر همگرایی، همفکری و همکاری در رشد، گسترش و تکامل علمی محقق گردد.
تا مادامی که نهادهای علمی کشور زیر پوشش یک مدیریت شبکه ای سازماندهی نشوند امکان تولید هماهنگ و انبوه علوم به خصوص در علوم انسانی، اسلامی تحقق نخواهد یافت.
ارکان الگوی مدیریت شبکه ای شامل شورای عالی انقلاب فرهنگی که نقش قرارگاه و مرکزیت شبکه را داراست.
حوزه های علمیه در تولید علوم انسانی ـ اسلامی، عضو رکنی شبکه محسوب می شوند و در بالاترین سطح بنیادی ایفای نقش می کنند و مفاهیم پایه و بنیادی را به وسیله روش اجتهادی از متن آیات و روایات استخراج کرده و در اختیار اندیشکده ها و فرهنگستان های علوم انسانی قرار می دهند تا اقدام به تئوری پردازی نمایند. در مرحله بعد، پژوهشگاه های وابسته به هر اندیشکده و فرهنگستان به شرح و بسط نظریه پرداخته و برای آن اقدام به تولید فلسفه و روش تحقیق نظری، کتابخانه ای و میدانی می نمایند.
در مرحله چهارم آزمایشگاه تحت اشراف هر اندیشکده و فرهنگستان در فضای آزمایشگاهی میزان کارآمدی نظریات تولید شده را آزمایش و اندازه گیری می کند. در مرحله پنجم دانشگاه، نظریه آزمایش شده را از طریق روش های تحقیقات نظری، کتابخانه ای و میدانی تطبیق می دهد تا تبدیل به علم قابل تفاهم و انتقال گردد.»
همچنین در مقدمه این مقاله آمده است:
«مقاله حاضر سعی دارد یک الگوی مدیریت شبکه ای در مقیاس ملی در خصوص تحول و مدیریت تولید علوم انسانی ـ اسلامی به نمایش بگذارد، این شبکه علمی از یک سو پذیرای حضور حداکثری نظام علمی جامعه اسلامی است و از سوی دیگر تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی براساس نیازمندی های بوم فرهنگ دینی و بوم جغرافیای ایران را امکان پذیر می کند؛ در مدیریت شبکه ای توجه به اصالت اختیار و آزاد اندیشی وصف اصلی نظام اسلامی در تحرک علمی محسوب می شود. ایجاد مدیریت شبکه ای مورد نظر می تواند سازمان علمی موجود کشور را به یک شبکه بالنده، پیشرو و نو مبدل کند تااز این طریق بتوان به افق های جدیدی از علم با حداکثر کارایی دست پیدا کرد.
تحول در علوم انسانی از ارکان و الزامات انقلاب فرهنگی محسوب می شود که بدون آن نمی توان اقدام شایسته ای برای تمدن سازی نوین اسلامی انجام داد.
به نظر مي‌رسد در حال حاضر، الگوي منسجمی بر نهادهای علمی، حاکم نيست. اما با اغماض و تسامح مي‌توان از الگویی شبيه "الگوی مکانيکی" که با ويژگي‌هايي نظير ايستائي، انتزاع نگری و موزائيکی کردن واحدهای هدف همراه است بر وضعيت کنوني تطبيق نمود.
اين الگو در دوران گذار و پس از يک بازه زماني مي‌تواند به يک "الگوي ديناميکي"، با ويژگي‌هائي نظير "پويائي، کل‌نگري، هوشمندي نسبي و تقليل درصد حضور آمرانه راهبران در سياست گذاري، برنامه ريزي، سرپرستي، پايش و پيمايش" تبديل شود.
لذا در وضعيت مطلوب، بايد از يک الگوي کامل‌تر همچون "الگوي ارگانيکي"، با ويژگي‌هائي نظير کمال يافتگي در حوزه "ارتباطات"، نگاه سيستمي در "حمايت، هدايت و نظارت"، هوشمندي کامل در حوزه "اطلاعات علمی" و تبديل مديريت نيمه متمرکز به يک مديريت "افقي غيرمتمرکز کاملاً شبکه‌اي" بهره گرفت.»
گفتنی است که مقاله حجت الاسلام والمسلمین عبدالعلی رضائی در جلد اول مجموعه مقالات دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی به چاپ رسیده است.
متن کامل این مقاله به صورت PDF در پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم در دسترس علاقه‌مندان می باشد.
برای دانلود این مقاله اینجا کلیک کنید.
۱۰۱
بر اساس آنچه که در این مقاله ذکر شده است، این الگوی علمی از یک سو پذیرای حضور حداکثری نظام علمی جامعه اسلامی است و از سوی دیگر تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی براساس نیازمندی های بوم فرهنگ دینی و بوم جغرافیای ایران را امکان پذیر می کند
در چکیده این مقاله که به دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی ارائه شده است، آمده است:
«الگوی شبکه ای ساختاری مناسب برای مدیریت و مشارکت حداکثری نظام علمی کشور در تولید علوم انسانی ـ اسلامی می باشد که در آن تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی بر اساس نیازمندیهای بوم فرهنگ دینی امکان پذیر می شود.
الگوی مدیریت شبکه ای فضای حداکثری برای نواندیشی و آزاد اندیشی، که وصف اصلی اسلامی در فعالیت های علمی است، فراهم می سازد تا از این طریق، ساختار علمی موجود کشور به یک ساختار علمی مستقل، نو و پویا مبدل شود حداکثر همگرایی، همفکری و همکاری در رشد، گسترش و تکامل علمی محقق گردد.
تا مادامی که نهادهای علمی کشور زیر پوشش یک مدیریت شبکه ای سازماندهی نشوند امکان تولید هماهنگ و انبوه علوم به خصوص در علوم انسانی، اسلامی تحقق نخواهد یافت.
ارکان الگوی مدیریت شبکه ای شامل شورای عالی انقلاب فرهنگی که نقش قرارگاه و مرکزیت شبکه را داراست.
حوزه های علمیه در تولید علوم انسانی ـ اسلامی، عضو رکنی شبکه محسوب می شوند و در بالاترین سطح بنیادی ایفای نقش می کنند و مفاهیم پایه و بنیادی را به وسیله روش اجتهادی از متن آیات و روایات استخراج کرده و در اختیار اندیشکده ها و فرهنگستان های علوم انسانی قرار می دهند تا اقدام به تئوری پردازی نمایند. در مرحله بعد، پژوهشگاه های وابسته به هر اندیشکده و فرهنگستان به شرح و بسط نظریه پرداخته و برای آن اقدام به تولید فلسفه و روش تحقیق نظری، کتابخانه ای و میدانی می نمایند.
در مرحله چهارم آزمایشگاه تحت اشراف هر اندیشکده و فرهنگستان در فضای آزمایشگاهی میزان کارآمدی نظریات تولید شده را آزمایش و اندازه گیری می کند. در مرحله پنجم دانشگاه، نظریه آزمایش شده را از طریق روش های تحقیقات نظری، کتابخانه ای و میدانی تطبیق می دهد تا تبدیل به علم قابل تفاهم و انتقال گردد.»
همچنین در مقدمه این مقاله آمده است:
«مقاله حاضر سعی دارد یک الگوی مدیریت شبکه ای در مقیاس ملی در خصوص تحول و مدیریت تولید علوم انسانی ـ اسلامی به نمایش بگذارد، این شبکه علمی از یک سو پذیرای حضور حداکثری نظام علمی جامعه اسلامی است و از سوی دیگر تولید رقابتی علوم انسانی ـ اسلامی براساس نیازمندی های بوم فرهنگ دینی و بوم جغرافیای ایران را امکان پذیر می کند؛ در مدیریت شبکه ای توجه به اصالت اختیار و آزاد اندیشی وصف اصلی نظام اسلامی در تحرک علمی محسوب می شود. ایجاد مدیریت شبکه ای مورد نظر می تواند سازمان علمی موجود کشور را به یک شبکه بالنده، پیشرو و نو مبدل کند تااز این طریق بتوان به افق های جدیدی از علم با حداکثر کارایی دست پیدا کرد.
تحول در علوم انسانی از ارکان و الزامات انقلاب فرهنگی محسوب می شود که بدون آن نمی توان اقدام شایسته ای برای تمدن سازی نوین اسلامی انجام داد.
به نظر مي‌رسد در حال حاضر، الگوي منسجمی بر نهادهای علمی، حاکم نيست. اما با اغماض و تسامح مي‌توان از الگویی شبيه "الگوی مکانيکی" که با ويژگي‌هايي نظير ايستائي، انتزاع نگری و موزائيکی کردن واحدهای هدف همراه است بر وضعيت کنوني تطبيق نمود.
اين الگو در دوران گذار و پس از يک بازه زماني مي‌تواند به يک "الگوي ديناميکي"، با ويژگي‌هائي نظير "پويائي، کل‌نگري، هوشمندي نسبي و تقليل درصد حضور آمرانه راهبران در سياست گذاري، برنامه ريزي، سرپرستي، پايش و پيمايش" تبديل شود.
لذا در وضعيت مطلوب، بايد از يک الگوي کامل‌تر همچون "الگوي ارگانيکي"، با ويژگي‌هائي نظير کمال يافتگي در حوزه "ارتباطات"، نگاه سيستمي در "حمايت، هدايت و نظارت"، هوشمندي کامل در حوزه "اطلاعات علمی" و تبديل مديريت نيمه متمرکز به يک مديريت "افقي غيرمتمرکز کاملاً شبکه‌اي" بهره گرفت.»
گفتنی است که مقاله حجت الاسلام والمسلمین عبدالعلی رضائی در جلد اول مجموعه مقالات دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی به چاپ رسیده است.
متن کامل این مقاله به صورت PDF در پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم در دسترس علاقه‌مندان می باشد.
برای دانلود این مقاله اینجا کلیک کنید.
۱۰۱
