علم دینی
آنچه در این پرونده میخوانید دیدگاه صاحب نظران فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه ی دین و علم می باشد.
 
 
 
 
کد مطلب: 755
حجت الاسلام محمدجعفر حسینیان؛(1)
ضرورت بازنگری در مبانی روش تفکر عقلانی
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۰۷
 
استفاده از روش های عقلی فلسفی در فهم متون دينی اگر به گونه ای سبب تحميل عقائد برون دينی بر آموزه های دينی شود، به تدريج زمينه انحراف از مسير اصلي فهم کتاب و سنت را براي ما فراهم می آورد؛ بنابراين ضرورت دارد که اين فکر چالش برانگيز هر چه بيشتر مورد دقت قرار گيرد و باز تعريف شود.
 
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان علوم اسلامی قم، حجت الاسلام محمدجعفر حسینیان، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی در سلسله یادداشت هایی به بررسی «زمینه های دستیابی به تحول در روش عقلانی» پرداختند. متن پیش رو بخش اول از این سلسله یادداشت ها می باشد.


***



روش تفکر عقلانی از جمله مسائلی است که در رشد مجموعه معارف عقلی و اسلامی نقش بسزائی دارد و می تواند در صورت بهينه شدن و بررسی دقيق مبانی و ساختار، ابعاد و زيرساخت‌ها تحول عظيمی را در عرصه معرفت دينی به همراه بياورد تا علاوه بر نيازهاي فردی، نيازهاي اجتماعی و حکومتی را نيز شناسائی کرده به رفع نيازها اقدام نمايد. از طرفی نيز در طول تاريخ روش تفکر عقلی دچار چالش‌هائی بوده است.

مقدمه

چالش‌های موجود در روش هاي تفکر عقلانی عامل به وجود آمدن نحله های مختلفی در مسائل اعتقادی و کلامی شده است. به نظر می رسد عامل اصلی اين اتفاق دور شدن و بهره نبردن همه جانبه از منابع اصيل دينی و نحوه تعامل فکری اوليای دين با جامعه است. اعتقاد به منابعی گسترده و فراگير ديني ما را از منابع ديگر بی نياز می کند.

مسئله تهذيب و تزکيه عقايد تنها شامل آموزه ها و متون دينی نمي شود، بلکه بايد روش های عقلانی را نيز به گونه ای به کتاب و سنت و منابع دينی مستند کرد، تا شائبه هر گونه استقلال طلبی در زمينه عقايد دينی از ميان برود.

استفاده از روش های عقلی فلسفی در فهم متون دينی اگر به گونه ای سبب تحميل عقائد برون دينی بر آموزه های دينی شود، به تدريج زمينه انحراف از مسير اصلي فهم کتاب و سنت را براي ما فراهم می آورد؛ بنابراين ضرورت دارد که اين فکر چالش برانگيز هر چه بيشتر مورد دقت قرار گيرد و باز تعريف شود.

هدف از اين رساله دستيابی به روش ها و قواعد عقلانی ای است که اوليای ما در برخورد با صاحبان مکاتب مختلف، برای اثبات عقايد و آموزه هاي دينی، آنها را به کار گرفته، از آنها بهره جسته اند. دستيابی به اين هدف کلی مي تواند ما را در تدوين، قاعده مند کردن و مشروعيت بخشيدن به ادله و مباني استدلال هاي منطقی و فلسفی ياری کند. اين کار در حقيقت نوعی بازبينی ادله معمول فلسفی و منطقی و تطبيق آنها با ادله به کار رفته توسط اوليای طاهرين عليهم السلام است که می تواند سبب غنای ادله کلامي و اعتقاد شود. از طرف ديگر اين کار سبب هر چه نزديک تر شدن به اوليای دين است که خود عامل وحدت و محور هماهنگی و هم فکری در اعتقادات و مباحث کلامی بودند. همين امر سبب نزديک تر شدن ساحت انديشه ها در جغرافيای جهان اسلامی است.
Share/Save/Bookmark